Het duurt effe maar dan krijg je ook wat!

Ik mocht weer een column schrijven!

Roze golfballen

Oktober is niet alleen kindermaand, wetenmaand, woonmaand en kinderboekenmaand. Het is ook koop-roze-rotzooi-maand. Dit doe je om je er bewust van te worden dat borstkanker bestaat. Ik heb daar geen roze agenda, roze armband of roze golfballen voor nodig. Deze maand ging ik met een vriendin voor onderzoek mee naar het ziekenhuis en vierde ik de verjaardag van een andere vriendin ín datzelfde ziekenhuis. Reden: borstkanker. Dus je hoeft mij niet te vertellen dat borstkanker bestaat. Ik wist het al en velen van u zullen ook treffendere voorbeelden hebben dan een roze metalen speldje.

En toch, toen ik op zoek was naar een telefoon heb ik er ook wel eens een gekocht met een roze hangertje eraan, omdat ik best iets nuttigs wilde doen tegen borstkanker. Onderzoek kost geld toch? Tot vorig jaar bekend gemaakt werd, dat dat dat geld helemaal niet uitgegeven werd en wat er uitgegeven werd, veelal niet werd uitgegeven aan onderzoek. Pink Ribbon probeerde dat te weerleggen en overtuigde mij niet. Een van de argumenten was dat het geld werd uitgegeven aan bewustwording. Ja dan is het doel al bereikt als je de golfballen verkoopt, dan hoef je met dat geld niet ook nog eens wat te doen. De kranten stonden er vol mee, de televisie sprak er schande van en twitter ontplofte.

Een jaar later is het weer oktober en verkoopt Pink Ribbon opnieuw roze armbandjes. Met de tietenrace (voor awareness) zijn ze gestopt. “Dat was een beetje plat”: zei de nieuwe directeur in Nieuwsuur van afgelopen maart. Op de site van Pink Ribbon vertellen ze me blij dat ze al jaren geld uitgeven aan wetenschappelijk onderzoek naar borstkanker. Twitter staat dit jaar vol met mensen die iets moois schreven in het Pink Ribbon tijdschrift Aandacht. En ik vraag me af, zouden al die mensen nu gezegd hebben: 'leg me dan eens uit waar dat geld naar toe gaat dan?' En zouden ze dan een bevredigend antwoord gehoord hebben? Dan zou ik dat wel eens willen horen. Ik heb slechts kritiek en tot op het bot verdeelde patiëntengroepen gevonden, maar niet een helder eenduidig antwoord dat mij vertrouwen geeft in Pink Ribbon. Nu heb ik geen diepgaande onderzoeksjournalistiek bedreven, ik heb me meer gedragen als een kritische consument uit de doelgroep van Pink Ribbon en dat ben ik ook.

Wat me verbaasd is dat ook anderen Pink Ribbon dit jaar blijmoedig links laten liggen. Vorig jaar geen krant die er niet over schreef en niemand die nu denkt: “Hé die roze rommel ligt er weer, laat ik eens in de cijfers duiken.” Zou Pink Ribbon gelijk hebben? Is er awareness nodig. Is de impact van borstkanker in zo veel levens niet interessant genoeg? Is een roze agenda per definitie zo truttig dat je er geen nieuws van kan maken? Ook niet als die agenda zo veel geld opbrengt dat naar fundamenteel onderzoek zou kunnen gaan. En we kopen het allemaal weer. Op dat het ons niet gebeurt. Dat realiseerde ik me ineens. Pink Ribbon verkoopt geen bewustzijn, Pink Ribbon verkoopt aflaten. Als ik maar genoeg roze meuk koop gaat deze beker aan mij voorbij. Gouden handel. Wanneer ik me dat realiseerde? Toen ergens online een patiënt schreef: “Weet je, de facebookvrienden die hun hele pagina met roze lintjes behangen, zijn nooit de mensen die hier een pan soep komen brengen. Dus mijn advies. Wil je iets doen tegen borstkanker: kook soep!

Deze column verscheen eerder in Kerk in Stad van 12-10-2012